Ustawa o utrzymaniu czystości w gminach została zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego. Zaczęto kwestionować przepisy, które przenoszą istotne elementy opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do aktu o randze podstawowej. Regulacje są niejasne i nie wskazują czy opłata musi być skalkulowana według zasad ceny, co nie wyklucza uformowania opłaty w sposób niezależny od wartości usługi, zwłaszcza że ustawa nowelizująca nie przewiduje mechanizmów kalkulacyjnych o precyzyjnym charakterze.
Zdaniem sędziego TK występuje niejasność przepisów i luka konstrukcyjna wskazana przez skarżących, która wykracza poza hierarchiczną kontrolę zgodności norm ustawy z zasadą poprawnej legislacji. Niewątpliwie ustawa nie wymienia wprost, na którym podmiocie spoczywa obowiązek opłat, jeśli prawa te się ze sobą pokrywają. Nie oznacza to jednak, że na podstawie tych przepisów nie można ustalić, na kim ciążą obowiązki wskazane w ustawie. Administracja publiczna i sądy mają za zadanie ustalić, kto obowiązki takie powinien ponosić.
28 listopada 2013r. o godzinie 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone wnioski Rady Miasta Świdnik i grup posłów na Sejm dotyczące ustawy o utrzymaniu czystości w gminach. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:
- Art. 6k ust. 1 i 2 ustawy powołanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim nie przewiduje maksymalnej wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jest niezgodny z art. 84 i art. 217 konstytucji;
- Art. 6k ust. 4 ustawy powołanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim upoważnia radę gminy do wprowadzenia zwolnienia przedmiotowego, jest niezgodny z art. 168 w związku z art. 217 konstytucji;
- Art. 6k ust. 4 ustawy powołanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim upoważnia radę gminy do ustanowienia dopłat dla właścicieli nieruchomości, jest niezgodny z art. 168 w związku z art. 217 konstytucji.
Przepisy wymienione powyżej tracą moc obowiązującą z upływem 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. 1.
W czasie gdy ustawa nadal obowiązuje to Sejm będzie musiał ustalić, jaka ma być maksymalna stawka opłaty i na jakiej podstawie obliczana. Trybunał uznał, że po 5 miesiącach funkcjonowania nowych przepisów jest już możliwe określenie górnego pułapu opłat należy też doprecyzować przepisy o zwolnieniach przedmiotowych i dopłatach.
